Theo dân gian, tháng 7 âm lịch thường được gọi là tháng "cô hồn”, tháng không đem lại may mắn. Do đó người dân từ xưa đã có quan niệm tránh làm các việc lớn trong tháng 7, trong đó có việc động thổ làm nhà.

Dù cuộc sống hiện đại đã có nhiều thay đổi, nhưng nhiều người vẫn giữ quan niệm kiêng làm những việc lớn như động thổ làm nhà, khai trương cửa hàng, cửa hiệu, mua sắm xe cộ… trong tháng 7 âm lịch. Điều này cũng xuất phát từ tâm lý "có thờ có thiêng, có kiêng có lành”, mặc dù nhiều người không hiểu vì sao lại phải kiêng kỵ như vậy.

Trong dân gian quan niệm kiêng làm nhà, động thổ vào tháng 7 âm lịch

Giải thích điều này có thể xem xét ở hai khía cạnh. Thứ nhất, ở góc nhìn Âm dương ngũ hành, thì trong khoa Tử vi của người phương Đông, tháng 1 hay tháng 7 Âm lịch ứng với trục Dần Thân. Đây chính là trục đối xứng của chòm sao Tử Vi - Thiên Phủ. Hai chòm sao này là biểu tượng của vòng quay âm và dương. Do đó, tháng 1 và tháng 7 có thể được coi là vị trí nhạy cảm khi âm - dương giao hòa. Quan niệm tháng 1 là tết của dương thế còn tháng 7 được coi như tết của âm thế cũng xuất phát từ đây.

Còn dưới góc nhìn tâm linh, thì tháng 7 Âm lịch chính là tháng "cô hồn”, thời điểm "xá tội vong nhân”. Dân gian cho rằng, đây chính là thời gian Diêm Vương - vị vua cai quản âm thế sẽ mở cửa ngục để các vong hồn được phiêu dạt ra bên ngoài, có thể đi quấy phá các công việc lớn của con người. Mặc dù biết đây là quan niệm mang nhiều màu sắc mê tín dị đoan nhưng tâm lý muốn tránh gặp xui xẻo khiến nhiều người ta vẫn tránh làm những việc lớn trong khoảng thời gian này.

Một góc độ khác nữa cũng có thể giải thích được chuyện tránh động thổ làm nhà trong tháng 7 âm lịch. Đó là, với vùng có khí hậu nhiệt đới như nước ta, tháng 7 Âm lịch đồng thời tương ứng với mùa mưa. Đây cũng là khoảng thời gian có mưa nhiều nhất trong năm, do đó tháng 7 cũng được dân gian gọi là tháng ngâu. Vì vậy, những việc lớn như động thổ, đào móng hay đổ mái nhà khi gặp mưa xuống sẽ khiến gia chủ rất vất vả. Mưa nhiều còn gây ảnh hưởng rất lớn đến tiến độ xây dựng. Nguyên nhân này được cho là hợp lý hơn cả và cũng là một trong những nguyên nhân quan trọng nhất khiến mọi người tránh động thổ, xây cất nhà cửa vào tháng 7 âm lịch, lâu dần tạo thành thói quen trong dân gian.